Khám phá lý do vì sao muỗi vằn “nghiện” máu người

Có bao giờ bạn đặt câu hỏi vì sao muỗi vằn lại “nghiện” máu người đến vậy không? Người ta nhận thấy càng ngày, loại muỗi này càng “chăm chỉ” hút máu người? Vậy rốt cục máu người có vị gì mà khiến muỗi vằn thích thú đến như vậy?

Truy tìm lý do vì sao muỗi vằn “nghiện” máu người

Muỗi vằn có tên khoa học là Aedes Aegypti. Đây được biết là tác nhân lan truyền bệnh sốt xuất huyết số một thế giới. Cội nguồn của muỗi vằn là đến từ châu Phi. Những mồi ngon của muỗi vằn là động vật dòng họ vượn, khỉ, hay một số loại gặm nhấm như chuột,… Nhưng, có vẻ như khẩu vị của loài muỗi này đã có những sự thay đổi. Theo đó, càng ngày, chúng lại càng thích máu người hơn. Và hiển nhiên chúng ta có quyền lo lắng về một nguy cơ mắc bệnh sốt xuất huyết cao hơn.

Nghiên cứu về muỗi vằn để tìm ra nguyên nhân

Rất nhiều nghiên cứu đã được tiến hành xoay quanh vấn đề này. Theo đó, những giống muỗi nói chung ở các khu vực khô hạn ở châu Phi sẽ có biểu hiện “nghiện” máu người. Chúng thường tập trung ở những khu vực đông người để thỏa mãn cơn “nghiện” của mình.

“Nghiên cứu này rất có ý nghĩa bởi vì chúng ta càng hiểu rõ hơn về nơi nào và tại sao muỗi thích đốt con người, chúng ta sẽ được trang bị tốt hơn để dự đoán và giảm thiểu sự lây lan của dịch bệnh” – theo ông Law Lawzzak, một nhà di truyền học tiến hóa tại Viện Wellcome Sanger nói.

Nghiên cứu chuyên sâu

Noah Rose, một nghiên cứu sinh sau tiến sĩ làm việc với Carolyn McBride tại Đại học Princeton và các đồng nghiệp châu Phi đã thu thập trứng của muỗi vằn từ 27 địa điểm ở hạ Sahara, từ thảo nguyên khô cằn đến rừng rậm ẩm ướt và những nơi có số lượng cư dân khác nhau. Rose đã sử dụng những quả trứng đó để cho nở trong phòng thí nghiệm và thử nghiệm sở thích hút máu của bầy muỗi con. Được đặt trong một hộp nhựa có hai ống nhô ra, nhóm 100 con muỗi có thể tùy chọn hướng bay xuống một ống có cẳng tay Rose ở đầu hoặc ống kia hướng về một con chuột lang. Có một màn chắn ngăn muỗi đốt hai mục tiêu trên.

Ông cũng giải trình tự bộ gen của 389 con muỗi. Nhằm xem những sở thích hút máu có liên quan như thế nào. Anna Cohuet, một nhà côn trùng học y tế tại Viện nghiên cứu quốc gia Pháp về phát triển bền vững ở Montpellier, người không liên quan đến nghiên cứu này đánh giá đây là một khối lượng công việc khổng lồ.

Trong báo cáo mà Rose và các đồng nghiệp đưa ra tại hội thảo Biology of Genomes, tổ chức trực tuyến vào tuần trước và trong một bản thảo sơ bộ hồi tháng Hai, thì muỗi có sở thích khác nhau. Nó nhất quán đối với lợn hoặc chuột lang tùy thuộc vào nơi chúng được thu thập. Nhóm nghiên cứu phát hiện muỗi trong khu rừng châu Phi thích hút máu chuột lang. Những con từ khu vực Sahel, vành đai bán khô hạn phía nam Sahara. Chúng luôn luôn thích hút máu người hơn cả.

Mật độ dân số có liên quan đến loại muỗi của bệnh sốt xuất huyết?

Nhóm nghiên cứu cũng phát hiện ra rằng mật độ dân số liên quan tới khẩu vị của muỗi vằn. Người càng đông chúng càng hút máu nhiều hơn, Cohuet giải thích. Tuy nhiên, đây không phải là lời giải thích đầy đủ. Bởi vì muỗi còn được thu thập từ một số thị trấn vắng vẻ. Thay vào đó, khí hậu khô và nóng hầu hết thời gian trong năm, Chỉ với một mùa mưa ngắn ngủi ở Sahel, dường như đã khiến muỗi hút máu người nhiều hơn. Ở những nơi đó, theo Rose, việc sinh sản của những con muỗi dường như trở nên phụ thuộc nhiều hơn vào những vũng nước đọng. Đó là nơi mà người dân để lại hoặc bị mắc kẹt trong các lốp xe.

“Như vậy, nếu tốc độ đô thị hóa diễn ra nhanh chóng ở những khu vực khô hạn này, loài muỗi chuyên hút máu người sẽ sinh sôi nảy nở dữ dội.” Elaine Ostrander, nhà di truyền học tại Viện nghiên cứu bộ gen người quốc gia cho biết. Khả năng lây truyền bệnh sốt xuất huyết và các bệnh truyền nhiễm khác liên quan đến muỗi vằn khiến Ostrander lo lắng. “Đó sẽ là điều vô cùng khủng khiếp”, bà nói.

Xem thêm tin tức thú vị về Khoa học – Tự nhiên tại đây.

Trích dẫn từ vietnamnet.vn

Hồng Minh